محتویات نوشابه های انرژی زا

نوشابه های انرژ ی زا، نوشیدنی هایی حاوی افزودنی هایی از قبیل محرک های مجاز، ویتامین ها بویژه ویتامین های گروه «ب»، مواد معدنی، کافئین، قهوه، گیاه گوارانا، ساخارین و کراتین هستند که در برخی از آنها، ممکن است مقدار زیادی گلوکز یا شکر نیز به کار رفته باشد. بیشتر جوانان و دانش آموزان، افراد پرتحرک و ورزشکاران به این نوع نوشیدنی علاقه دارند. جالب است بدانید اولین نوشابه های انرژی زا با میزان کافئین و شکر بالاسال 1980 در آمریکای شمالی وارد بازار شد و اگرچه در آن زمان نیز خریداران نوشابه های انرژی زا نمی دانستند که آیا این نوع نوشابه ها صددرصد سالمند، اما همین اندازه که به آنها امکان می داد تا ساعات بیشتری از روز را با انرژی کار کنند، برای آنها کافی بود.                                

کافئین: این نوشابه ها چهار برابر بیشتر از نوشابه های معمولی کافئین دارند. نوشابه های انرژی زا به طور متوسط حاوی 60 تا 80 میلی گرم کافئین است (یک فنجان قهوه حاوی 60 تا90 میلی گرم کافئین است.) کافئین، محرکی برای دستگاه عصبی مرکزی است و به طور موقت موجب رفع خواب آلودگی می شود. رفع خستگی، افزایش تمرکز، اتساع عروق خونی، افزایش عملکرد جسمی و ذهنی، افزایش استقامت، ادرارآور بودن، شل کردن عضلات صاف نایچه ها و افزایش اسید معده از اثرهای کافئین بر بدن است. جالب این که، کافئین، اثر داروهای تجویز شده برای درمان سردرد را تا40 درصد افزایش می دهد. با وجود اثر مثبت کافئین روی بدن، باید در مصرف آن اعتدال را رعایت کرد، زیرا مصرف بیش از اندازه کافئین موجب وابستگی یا «کافئینیسم» می شود که علائمی نظیر اضطراب، تحریک پذیری، انقباض عضلات، عصبانیت، بی خوابی، تپش قلب و زخم معده را به همراه دارد.
    تائورین: این ماده از گروه آمینواسیدهای غیرضروری است که بدن به دریافت آنها از محیط خارجی نیاز ندارد و می تواند آن را بسازد.  تائورین از اجزای اصلی صفرا است که به منظور هضم چربی ها، تنظیم کلسترول خون و جذب ویتامین های محلول در چربی به آن نیاز داریم. تائورین به همراه «روی» برای سلامتی چشم ها و حس بینایی لازم است. این ماده به علت این که آنتی اکسیدان محسوب می شود، نقش سم زدایی از بدن دارد، همچنین موجب کاهش فشار خون در بدن شده و برای درمان اضطراب، بیش فعالی، فعالیت ضعیف مغز، صرع و آبرسانی به مغز نیز مفید است.
    عصاره گوارانا: گوارانا از گیاهان منطقه آمریکای جنوبی است. این گیاه نیز دارای کافئین بوده و عصاره آن خاصیت محرک دستگاه عصبی مرکزی، افزایش انرژی، چربی سوزی و ادرارآوری دارد.
    عصاره جین سینگ: نوعی گیاه آسیای شرقی است که مصرف آن موجب افزایش مقاومت بدن در برابر اضطراب، تقویت حافظه، تقویت دستگاه ایمنی و عصبی و افزایش شادابی و انرژی، رفع خستگی، کاهش قند خون، افزایش قوای جنسی و کاهش عوارض پیری و مصرف بیش از حد آن موجب بی خوابی، تهوع، سردرد، اسهال، افزایش یا کاهش فشار خون می شود. البته میزان جین سینگ در نوشابه های انرژی زا کمتر از آن است که موجب این عوارض شود.
    متیل زانیتن: یک «آلکالوئید» است که در نقش محرک دستگاه عصبی فعالیت می کند.
    ویتامین های گروه ب: این ویتامین ها در سوخت و ساز و افزایش سطح انرژی بدن از طریق تولید گلبول های قرمز و پادتن ها، جبران کم خونی، کاهش استرس و اضطراب و مرطوب کنندگی طبیعی پوست نقش دارند.
    آنتی اکسیدان ها: ویتامین های A ، C و سلنیوم به صورت آنتی اکسیدان ممکن است در نوشابه های انرژی زا وجود داشته باشد.
    کراتین: نوعی اسیدآمینه است که در بدن انسان در هنگام سوخت و ساز پروتئین تولید می شود و انرژی مورد نیاز عضله را تامین می کند.
    طعم دهنده ها و رنگ های غذایی: این گونه مواد نیز به صورت طبیعی و مصنوعی در انواع نوشابه ها بخصوص نوشابه های انرژی زا وجود دارند. طعم دهنده های مصنوعی از صدها ماده شیمیایی ترکیب شده اند تا مشابه طعم های طبیعی شوند. طعم دهنده ها در مقدار مجاز به احتمال زیاد سالم هستند، اما ممکن است حاوی موادی باشند که بعضی افراد بخصوص کودکان به آنها حساسیت های شدیدی نشان دهند. در بین ترکیبات به کار رفته در نوشابه های انرژی زا، کافئین و گیاه گوارانا مواد اعتیاد آوری هستند که مصرف زیاد و طولانی مدت آنها موجب می شود به این نوشابه ها عادت کنیم. در این زمینه متخصصان تغذیه مصرف این نوشابه های انرژی زا را برای کودکان، زنان باردار، بیماران دیابتی و کسانی که بیماری قلبی - عروقی دارند بسیار مضر و خطرناک دانسته اند. ترک این مواد کار سختی نیست و سردرد از عواقب اصلی آن است .اعتیاد به نوشابه های انرژی زا بیشتر جنبه روانی دارد.